Page 10 - Abhijeet Marathi - 4
P. 10
पाठ क्रम
पाठ पाठाचे नाव भाषाज्ान/स्वाध््या्य पाठाचा उद्ेश भाषा कौशल््य नैतिक मूल््य
१. शेिकरी दादा शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, जनोड्दा लदावदा, कववतेच््यदा ओळी, ‘शेतकरी’ हदा द्दवस-रदात्र शेतदात रदाबतनो, त््यदाच््यदा श्रमदाची लेख्‍न-वदाच्‍न कौशल््य शेतदात रदाब-रदाब रदाबणदारदा शेतकरी हदा अववश्रदाांत कष्ट करीत असतनो, त््यदाच््यदा कष्टदाची व कदामदाची मदावहती ्देणे.
(पद्य) अ्‍नेकवच्‍न, ववरूद्दार्थी शब््द, वदाक््यदात उप्यनोग, शेतदातील वस्ततू. जदाणीव करू्‍न ्देणे.
२. कावळ््याांची कावकाव शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, चतूक की बरनोबर, समदा्‍नदार्थी पक््यदाांववष्यीच््यदा प्रेमदाची जदाणीव करू्‍न ्देणे. लेख्‍न कौशल््य पक््यदाां्‍नदा जीव लदावलदा, त््यदाांच््यदाशी मैत्री केली की, ते आपल््यदालदा जीव लदावतदात, ही जदाणीव व्‍नमदा्थण करणे.
(गद्य) शब््द, वलांग, वदाक््यदात उप्यनोग, पक््यदाांचे आवदाज.
३. रांग शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, चतूक की बरनोबर, ववरूद्दार्थी व््यक्तीच््यदा रांगदाांपेक्दा त््यदाचे गुण महत्वदाचे असतदात, ही लेख्‍न, वदाच्‍न कौशल््य कदाळदा, गनोरदा हे रांग बघण््यदापेक्दा व््यDrhच््यदा अांगी असलेली गुणवत्तदा बघण््यदाची सकदारदात्मक भदाव्‍नदा व्‍नमदा्थण
(गद्य) शब््द, वदाक्प्रचदार व अर््थ, ्‍नदाम, इांद्रध्‍नुष््यदातील रांग, कदा्य जदाणीव व्‍नमदा्थण करणे. करणे.
करदाल.
४. मुली माझ््या मुली शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, कनोण-कनोणदास म्हणदाले, मुलगदा आवण मुलगी ्यदा ्दनोघदाांकडेही समदा्‍न पदाहण््यदाची लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य मुलगदा असनो मुलगी ्यदा ्दनोघदाांववष्यीही समसमदा्‍न भदाव्‍नदा व्‍नमदा्थण करू्‍न गुणदाांचदा ववकदास करण््यदाची भदाव्‍नदा व्‍नमदा्थण
(्‍नदाट्यछटदा) मदाझी आजी ्यदाववष्यदावर मदावहती, वच्‍न, वलांग, वदाक््यदात जदाणीव व्‍नमदा्थण करणे. करणे.
उप्यनोग, आईलदा म्दत.
५. ढगा रे ढगा शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, जनोड्दा लदावदा, कववतेच््यदा ओळी, ओळींचदा पदावसदाचे महत्व ववश्द करतदाां्‍नदा ‘ढग’ महत्वपतूण्थ भतूवमकदा लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य पदावसदाचे प्रत््येकदाच््यदा जीव्‍नदात अ्‍नण््यसदाधदारण असे महत्व आहे, ते ववश्द करणे.
(पद्य) अर््थ, समदा्‍नदार्थी शब््द, प्रत््य्य, इांग्रजी शब््द, पदाण््यदाचदा अपव््य्य पदार पदाडतदात, ही मदावहती ्देणे.
टदाळणे.
६. पोपट शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, कदारणे, जनोड्दा लदावदा, चतूक की बरनोबर, लहदा्‍नपणी प्रदाणी, पक्ी ्यदाांच््यदाववष्यी म्‍नदात मैत्रीची लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य पक्ी, प्रदाणी पदाळणे खतूप कठीण कदा्य्थ आहे. त््यदाां्‍नदा वपांजऱ््यदात कोंडू्‍न ठेवण््यदापेक्दा मुDr रदाहू nÔkवे, ही जदाणीव
(गद्य) ववरूद्दार्थी शब््द, वलांग, ्‍नदाम, मदाझदा आवडतदा प्रदाणी. अ्‍नदावर ओढ असते, ही जदाणीव व्‍नमदा्थण करणे. व्‍नमदा्थण करणे.
७. राष्टट्रसांि िुकडोजी महाराज शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, कदारणे दरकदाम््यदा जदागदा, चतूक की बरनोबर, रदाष्टट्रसांत तुकडनोजी महदारदाजदाांचे कदा्य्थ व पदरच्य ववद्यदार््यदाां्‍नदा व्‍नदरक्ण कौशल््य, लेख्‍न कौशल््य रदाष्टट्रसांत तुकडनोजी महदारदाज ्यदाांचे कदा्य्थ खतूप मनोठे आहे, ते कदा्य्थ व त््यदाांचदा जीव्‍न पदरच्य मदावहती करू्‍न ्देणे.
(गद्य) समदा्‍नदार्थी शब््द, वदाक््यदात उप्यनोग, जनोडदाक्रे, मदाझदा आवडतदा मदावहती व्हदावे.
सांत, शब््दकनोडे.
८. डॉ. बाबासाहेब आांबेडकर शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, वच्‍न, सव्थ्‍नदाम, डॉ. महदापुरूषदाां्‍नी केलेल््यदा कदा्यदा्थची मदावहती ्देणे, डॉ. बदाबदासदाहेब लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य डॉ. बदाबदासदाहेब आांबेडकर ्यदाांचे कदा्य्थ व त््यदाांचदा जीव्‍न-पदरच्य प्रेरणदा्ददा्यी असल््यदा्‍ने ती मदावहती ्देणे.
(गद्य) बदाबदासदाहेब आांबेडकरदाांचे सुववचदार. आांबेडकर ्यदाांचदा जीव्‍न-पदरच्य मदावहती करू्‍न ्देणे.
९. दीनोद् धारक शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, कववतेच््यदा ओळी, ओळींचदा अर््थ, समदा्‍नदार्थी भदाऊसदाहेब उपदाख््य डॉ. पांजदाबरदाव ्देशमुख ्यदाांची व लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य वशक्णमहषथी डॉ. पांजदाबरदाव उर््फ भदाऊसदाहेब ्देशमुख ्यदाां्‍नी जे वशक्णदाचे वटवृक् व्‍नमदा्थण केले, त््यदाची मदावहती
(पद्य) शब््द, ववरूद्दार्थी शब््द, वदाक््यदात उप्यनोग, पांजदाबरदाव ्देशमुख त््यदाांच््यदा कदा्यदा्थची महती कळदावी व स्मरण करू्‍न ्देणे. करू्‍न ्देणे.
्यदाांच््यदा ववष्यी मदावहती, कठीण शब््द.
१०. स्वामी तववेकानांद शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, जनोड्दा लदावदा, चतूक की स्वदामी वववेकदा्‍नां्द ्यदाांचे अ्‍नमनोल ववचदार मदावहती करू्‍न लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य स्वदामी वववेकदा्‍नां्द आवण त््यदाांचे ववचदार प्रत््येकदालदाच आ्दश्थवत आहेत. ते कसे हे ्यदा पदाठदावरू्‍न सदाांगण््यदाचदा
(गद्य) बरनोबर, कनोण-कनोणदास म्हणदाले, सव्थ्‍नदाम, इांग्रजी शब््द, वदाक््यदात ्देणे. प्र्यत््‍न करणे.
उप्यनोग, स्वदामी वववेकदा्‍नां्ददाचे सुववचदार, पुस्तकदाांची ्‍नदावे.
११. दृतष्टकोन शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, कनोण-कनोणदास म्हणदाले, दृष्टी आवण दृवष्टकनो्‍न जर सकदारदात्मक असेल, तर सव्थच लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य ्यदा पदाठदामधतू्‍न जर तुम्ही सकदारदात्मक असदाल, तर व्‍नf'pतच तुम्हदालदा सव्थ छदा्‍न आवण सकदारदात्मकच द्दसेल,
(गद्य) ववरूद्दार्थी शब््द, वच्‍न, वदाक््यदात उप्यनोग, कदा्य करदाल. छदा्‍न द्दसते, हदा ववचदार सदाांगणे. हे सदाांगणे.
१२. तनर््ण्य शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, कनोण-कनोणदास म्हणदाले, ‘एकत्र कुटांुब पध््दती’ मध््ये कुटुांब प्रमुखदाची वकती लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य घरदातील महत्वदाची व््यDrh जर ठदाम ववचदारदाांची व कडक असेल, तर कुटुांब एकत्र बदाांधतू्‍न रदाहते, ही भदाव्‍नदा
(गद्य) समदा्‍नदार्थी शब््द, ववरूद्दार्थी शब््द, ्‍नदाम, मदाझी आवडती आजी महत्वदाची भतूवमकदा असते, ्यदाची जदाणीव करू्‍न ्देणे. पनोहचववणे.
वकंवदा आजनोबदा.
१३. लाडक््याांनो शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, जनोड्दा लदावदा, कववतेच््यदा ओळी, ओळींचदा वज्द् ्द आवण आत्मववश्वदास असेल, त््यदालदा पदरश्रमदाची लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य वकतीही अप्यश आले तरी त््यदा अप्यशदा्‍ने खचतू्‍न ्‍न जदातदा पुढे-पुढे जदात रदाहदावे, म्हणजे ्यश ्‍नDdhच वमळते,
(पद्य) अर््थ, ववरूद्दार्थी शब््द, इांग्रजी शब््द, वदाक््यदात उप्यनोग, जसेच््यदा जनोड असेल, तर व्‍नवश्चतपणदा्‍ने ्यश वमळते, हे सदाांगणे. हे सदाांगणे.
तसे शब््द.
१४. बचिीचे महत्तव शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, चतूक की बरनोबर, ववरूद्दार्थी ‘बचत’ ही र्दार महत्वदाची असते, ही जदाणीव व्‍नमदा्थण लेख्‍न व वदाच्‍न कौशल््य लहदा्‍नपणदापदासतू्‍न जर पै'kkaची बचत करण््यदाची सव्य लदागली, तर कनोणतेही सांकट परतवतू्‍न लदावतदा ्येते, हदा
(गद्य) शब््द, वलांग, वदाक््यदाांचदा उलटदा क्रम, बचतीचे महत्व. करणे. ववचदार सदाांगणे.
१५. मेहनिीला प्या्ण्य शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, कदारणे, दरकदाम््यदा जदागदा, चतूक की बरनोबर, प्रत््येक गनोष्ट ही मेह्‍नती्‍नेच वमळते, सहज कदाहीच वमळत स्व्यां-प्ररेणदा ‘आळस’ हदा ्दुगु्थण आहे. प्रत््येकदामध््ये ‘मेह्‍नत’ करण््यदाचदा स्द् गुण व्‍नमदा्थण करणे.
(गद्य) ववरूद्दार्थी शब््द, वच्‍न, वदाक््यदात उप्यनोग, मेह्‍नत ववष्यी ्‍नदाही, ही जदाणीव करू्‍न ्देणे.
मदावहती, आवडतदा छां्द, शब््दकनोडे.
१६. मोबाइल घे, अभ््यास कर शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, दरकदाम््यदा जदागदा, चतूक की बरनोबर, कनोण- मनोबदाईलचदा व््यवस्स्र्त वदापर केल््यदास उप्यनोगी, लेख्‍न कौशल््य ‘मनोबदाईल’ हदा वहतकदारकही आहे आवण हदा्‍नीकदारकही आहे, त््यदामुळे त््यदाचदा ्यनोग््य वदापर हनोणे, ही मदावहती ्देणे.
(्‍नदाट्यछटदा) कनोणदास म्हणदाले, समदा्‍नदार्थी शब््द, ववरूद्दार्थी शब््द, वदाक््यदात व््यवस्स्र्त ्‍न वदापरल््यदास हदा्‍नी हनोऊ शकते, ्यदाची
उप्यनोग, मनोबदाईलचदा वदापर. जदाणीव व्‍नमदा्थण करणे.
१७. डबा शब््ददार््थ, प्रश््‍ननोत्तरे, कववतेच््यदा ओळी, जनोड्दा लदावदा, ओळींचदा शदाळेत असतदाां्‍नदा मधल््यदा सुटीत डबदा खदाण््यदाच््यदा स्व्यां-प्रेरणदा शदाळेत अ्‍नेक गमती-जमती करतदाां्‍नदाच मधल््यदा सुटीतील डबदा खदातदाां्‍नदा मैत्रीपतूण्थ वदातदावरणदाचे वण्थ्‍न सदाांगणे.
(पद्य) अर््थ, समदा्‍न शब््द, वच्‍न, वदाक््यदात उप्यनोग, हसत खेळत. आ्‍नां्ददाचे वण्थ्‍न करणे.
* नमुना सराव चाचर्ी-१ * नमुना सराव चाचर्ी-२
